آخرین یادداشت‌ها

نیچه نویسنده‌ای است که کارش آشکارا ناتمام است. دیگران آن‌چه را می‌باید می‌گفتند به هر روی کامل کرده‌اند، اما در مورد نیچه شکاف بین رسالتی که برای خود تصور می‌کرد و چیزی که در طول دوره نویسندگی‌اش می‌نوشت هر دم نه کم‌تر، که افزون‌تر می‌شد به نحوی چشم‌گیر در آخرین سال‌های زندگی‌اش وضع به همین منوال بود. بنابراین، متن‌های جمع‌آوری شده در کتاب حاضر را می‌توان نشان‌گر حد و مرز نیچه به حساب آورد.